علی اکبر دهخدا در لغت نامه از سومار تحت عنوان اسم خاص یاد کرده ودلیلی برای وجه تسمیه ی آن ذکر نکرده است. یکی از وجوه تسمیه ی سومار شاید به معنی سوراخ مار باشد.زیرا درمحل یکی از معانی سو سوراخ است .دومین وجه تسمیه ی سومار می تواند به معنی گوشه ماد باشد .یعنی سومار از ((سوماد)) گرفته شده باشد ورفته رفته تحریف به سومار شده باشد.((سو)) در یک معنی دیگر به معنای گوشه است و چون غربی ترین گوشه دولت ماد بوده از ((سوماد)) به سومار تغیر یافته است .این وجه تسمیه شاید دلیل اصلی نامگذاری سومار باشد.یکی دیگر از وجه تسمیه ی سومار این است که احتمال دارد نام قدیمی تمدن سومر ( (sumerگرفته شده و کلمه ی سومر به سومار (sumar) تغیر یافته است.

با توجه به اینکه در دوره ی قاجاریه مکاتباتی در باره ی آب رودخانه گنگیر آمده و در متون نامه های عثمانی کلمه صومار (=سومار)آمده ، به نظر می رسد که این نام را ،به سبب تلخی وشوری آب چشمه ها ، ترک ها ی عثمانی بر روی این منطقه گذاشته باشند واصل کلمه ی سومر(su–mor ) یعنی آب تلخ بوده باشد که تبدیل به سومار شده است .آب رودخانه گنگیر که از سومار عبور می کند ،شیرین است و فقط آب ((شورابه)) (سورآوه )در سومار شور است که شاید این نام را از این آب شور گرفته باشند .یا سبب بادهای گرم ومهلک که تابستان ها در منطقه می وزد ، سومار (suwm-ar) نامیده شده است .سوم (sowm) (= سام )به زبان محلی همان سموم (بادهای گرم مهلک ) و (( آر )) پسوندی است که صفت فاعلی می سازد .سومار یعنی سوم (= سام )) آر((آور )) . البته همه ی موارد بالا در خصوص وجه تسمیه ی سومار احتمال است
منبع :سومار در مسیر تاریخ
نویسند ه دکتر مرتضی اکبری (عضو هیات علمی دانشگاه ایلام)

 

 

” یاد آن دوران… ” شعری از : سیروس انصاری نیا

 

 

فرستاده شده در : 25 / 9 / 1394

 


یاد نی و یاد نخلستان بخیر

 

یاد آن باغ های پرپژمان بخیر

 

گله های گوسفند دشت شور

 

یاد هی هی کردن چوپان بخیر

 

کوههای سر بلند و سر فراز

 

چشم مست آن گل خندان بخیر

 

چشمه ها و نغمه ساران بهار

 

یاد گنگیر و لب عطشان بخیر

 

یاد رقص آن درخت هنگام باد

 

یاد نخل زخمی بی جان بخیر

 

با بزرگان حلقه ی مهر و صفا

 

قصه های خوب آن دوران بخیر

 

مشک های روی کول مادران

 

چشمه های آب بی پایان بخیر

 

جنگ و دوستیهای راه مدرسه

 

ابتدایی و دبیرستان بخیر

 

با صدایش روستا شد دلنشین

 

یاد آن آواز خوش الحان بخیر

 

پنجه و سوراخ های نی لبک

 

یاد آن نی در لب و دندان بخیر

 

آن عزیزانی که با ما بوده اند

 

یاد و نام و ذکر آن یاران بخیر